LENGOAIAK
El niño tiene cien lenguas, cien manos,
cien pensamientos,
cien maneras de pensar,
de jugar y de hablar.
Cien, siempre cien maneras de escuchar,
de sorprenderse, de amar.
Cien alegrías para cantar y entender,
cien mundos que descubrir,
cien mundos que inventar,
cien mundos que soñar.
El niño tiene cien lenguas (y además cien, cien, y cien)
pero se le roban noventa y nueve.
La escuela y la cultura le separan la cabeza del cuerpo.
Le hablan: de pensar sin manos,
de actuar sin cabeza,
de escuchar y no hablar,
de entender sin alegría ,
de amar y sorprenderse sólo en Pascua y en Navidad.
Le hablan: de descubrir el mundo que ya existe,
y, de cien, le roban noventa y nueve.
Le dicen que el juego y el trabajo,
la realidad y la fantasía,
la ciencia y la imaginación,
el cielo y la tierra,
la razón y el sueño,
son cosas que no van juntas.
Le dicen, en suma, que el cien no existe.
Y el niño dice:
En cambio, el cien existe.
Gabriel García Márquez
Hona zer dion Haurren Eskubideak biltzen dituen konbentzioko 13. artikuluak:
Francesco Tonuccik esaten eta errepikatzen duen bezala, haurrak adierazteko erabiltzen dituen lengoai askoren artean, eskolak aukeraketa bat egiten du, gehienak baztertuz eta soilik bakar batzuk hartuz, adibidez irakurketa eta idazketa…Baina, haurrak bere burua adierazteko eta ezagutu duena besteei adierazterakoan lengoai ezberdinak erabiltzen ditu, beti egokiak eta, beraz, gero eta ezberdinagoak.
Oinarrizko eskolak ez du ez hitz egiten erakusten, ez irudikatzen, ez sortzen, ez lan egiten… Haurrari debekatzen zaio gauzak ezagutzea, ikustea, sentitzea, ukitzea….; kuriositatea, ikertzeko sena… galerazten zaio eta behartzen zaio gauza absurdoak egitera, berari ez dagozkionak, interesatzen ez zaizkionak, bere buru-ahalmenei eta gaitasunei ez dagozkionak…
Baina, eskolako proposamenek haurren munduarekin konektatu behar dute eta ikerketa bultzatzeko motibagarriak izan behar dute.
Abaltzisketa
Zizurkil